Iedereen draagt zijn steentje bij.

De oogst is liefst vier keer hoger dan op een veld zonder dijken.

De landbouwgronden in Bourzanga zijn zanderig en droog. Toch wil elke boer, zodra het begint te regenen, zo veel moge­lijk halen uit het korte landbouwseizoen.

“De boerenorganisaties in het uiterste noorden van het land hebben al meer dan dertig jaar ervaring in het beschermen van de grond tegen de oprukkende woestijn. Dankzij Broederlijk Delen kon ik van hen leren hoe ook wij de strijd tegen de honger en droogte kunnen aangaan”, zo zegt een geïnspireerde Amssetou. “Een van de technieken die ik oppikte en introdu­ceerde in Bourzanga, is het bouwen van de erosiedijken.”

In de verschroeiende hitte trekt Amssetou er samen met de vrouwen op uit om stenen uit de rotsen te kappen en te verzamelen. Met de steun van Broederlijk Delen huurde haar organisatie ADIF een vrachtwagen. Daarmee vervoeren ze de zware stenen naar de velden. Dankzij het harde labeur van de vrouwen kunnen de boerenfamilies kleine dijken bouwen op hun landbouwvelden. De schaarse regen wordt zo opgevan­gen en het water dringt dieper door in de bodem. 

“Tegelijkertijd vermijden we dat hevigere regenval later op het jaar de vruchtbare grond en zaden doet wegspoelen”, zegt Amssetou. Het is een zware opdracht, met een mooi resultaat. Het zorgt ervoor dat de oogst liefst vier keer hoger is dan op een veld zonder dijken. Binnen enkele maanden kunnen de boeren hun opslagruimtes vullen met gierst en granen: het basisvoedsel voor het Burkinese volk.

Maar een succesvolle oogst alleen volstaat niet om voldoende eten te hebben voor de eigen familie én nog wat over te hou­den voor de verkoop. Het is voor velen een moeizame zoek­tocht naar andere manieren om geld te verdienen. Mannen en jongeren zien vaak geen andere keuze dan weg te trekken uit het dorp, in de hoop elders werk te vinden. Vele vrouwen blijven achter om voor de familie te zorgen en rekenen op wat hun man of zoon mee naar huis brengt of opstuurt.

Derde zondag in de veertigdagentijd

Naar de bron – Over de grens

• Water, wij hebben er te veel, in Burkina Faso te weinig. Slechts één seizoen komt er regen, zo overvloedig dat het moeilijk op te vangen is. Alleen met de immense inspanning van vrouwen, mannen en kinderen die dijkjes bouwen, lukt het om de grond vruchtbaar te houden.

• In de woestijn zeurt het volk en vreest te sterven in het dorre land. De Ene komt Mozes te hulp. Met zijn herdersstaf mag hij op de rotsbodem slaan en er welt een verborgen bron op.

•  Ook het evangelie brengt ons bij een bron met water, weliswaar in vijandig gebied: Samaria. Daar gaat Jezus naartoe. Wanneer een Samaritaanse vrouw aan Jezus om water komt vragen, stoten we op heel wat taboes. De vrouw vertegenwoordigt het Samaritaanse volk dat er naar snakt terug deel uit te maken van het volk Israël. Jezus kan de woorden van God, de Thora, als levend water aanbieden.
  De Samaritaanse vrouw zet zich af tegen de vijf vreemde goden die haar volk heeft binnengehaald, evenmin wil ze onder de heerschappij van Rome leven. Jezus benoemt de vrouw als ‘waarachtig’.
  Een ander taboe is de plaats van aanbidding: Samaria heeft de berg, Israël heeft Jeruzalem. Als Johannes zijn evangelie schrijft is de tempel reeds verwoest. Wat rest is God ontmoeten tussen mensen in de beweging van de Geest. Jezus noemt het: God vinden in Geest en waarachtigheid.
  De vrouw beseft ten volle dat de tijd van de Messias is aangebroken, de scheidingsmuren zijn gevallen: terug één volk van Israël!

•  De energieke Amssetou uit Burkina Faso is net als in het evangelie een vrouw die verbinding maakt, dialoog op gang brengt. Ze groeide van verlegen meisje tot sterke persoonlijkheid die gezinnen – vrouwen èn mannen – aanspreekt en inspireert. Ook hier bij ons vinden wij zulke vrouwen, bewogen door de Geest.

Kieswijzer

Vasten is keuzes maken, is richting kiezen. Kiezen doen we niet altijd tussen zwart en wit. Het is vaak het ene doen en het andere niet laten. Het is meestal en/en, in plaats van of/of …

Vandaag plaatst de bijbel ons voor de keuze: ‘naar de bron’ en ‘over de grens’.

Vasten is dicht bij je kern komen, bij de bron van je bestaan en er God op het spoor komen. Is je innerlijke leven opzoeken en ontdekken waartoe je in staat bent.

Vanuit die bronervaring vind je inspiratie en motivatie om eigen grenzen te verleggen, om meer uit jezelf te halen dan tot nu toe mogelijk was.

Naar de bron gaan in Burkina Faso is een belangrijk sociaal gebeuren voor vrouwen en meisjes. Doorheen gesprekken en ontmoetingen aan de bron worden vast en zeker grenzen verlegd. Er worden, doorheen oude tradities, nieuwe methodieken uitgedacht en besproken.

De waterpomp is een belangrijke plek in Burkina Faso. Water halen is het werk van vrouwen, van meisjes. In de late namiddag, na een hele dag werken op het land, verzamelen de meisjes aan de pomp. Een gezin heeft zo’n tien à twaalf jerrycans water nodig. Dat zijn dus heel wat pompslagen en al die jerrycans moeten ook terug gedragen worden, gracieus op het hoofd. Hard labeur! Wij inleefreizigers konden zo’n volle jerrycan niet eens optillen. En toch heeft het moment van water halen iets gezelligs, ontmoetingsplek voor vrouwen, meisjes. Tijd voor een praatje, voor grapjes.

Patris Van den Bossche (inleefreis Broederlijk Delen, zomer 2016)