Johannes

dec 27, 2016

Feestdag: 27 december.

Broer van Jacobus Maior. Apostel en evangelist. Meestal afgebeeld met pen of ganzenveer, boek of schriftrol (evangelie), als jonge apostel in tunica en mantel, soms als visser. Ook afbeeldingen als erg oude man komen voor omdat Johannes de enige apostel is die niet de marteldood stierf; hij overleed hoogbejaard rond het jaar 100 in Efeze.

Johannes, de apostel die Jezus liefhad, stond samen met Maria onder het kruis toen Christus tegen zijn moeder zij: ‘Vrouw, zie daar je zoon’ en tegen Johannes: ‘Zie daar je moeder.’

Vanaf dat moment nam Johannes haar in zijn huis op (Joh.19:26-27).

Bij de voorstelling als apostel houdt hij een kelk vast, met draak of slang, omdat Aristodemus, de heidense oppermeester van Ephese, zou hebben verklaard te zullen geloven wanneer Johannes een giftige drank zou drinken zonder nadelige gevolgen. Eerder waren al twee terdoodveroordeelden aan het gif bezweken. De apostel dronk zonder schade te ondervinden en wekte de twee doden tot leven. Om die reden werd Johannes aangeroepen bij vergiftiging of tegen epilepsie (‘vallende ziekte’).

De adelaar zit naast hem of op het boek en heeft soms een boek in de klauwen of een inktpot in de snavel. Hij is het symbool van de hoge vlucht die de goddelijke inspiratie kan nemen en wordt meestal met Johannes afgebeeld omdat die blijk gaf van een scherpe blik voor de aanwezigheid van Gods geheim onder de mensen. Een andere legende vertelt hoe een adelaar hem van schrijfgerei voorzag op het eiland Patmos. Zeldzamer zijn: ketenen en een ketel – of bij verkleining : een vaatje – omdat hij in Rome gemarteld werd in een ketel kokende olie. Daarom werd zijn bijstand ook gevraagd tegen voetkwalen en brandwonden. Later werd hij verbannen naar het eiland Patmos, waar hij de Apocalyps schreef.

Johannes is patroonheilige van de boekbinders, glazenmakers, scheikundigen (beker met gif), drukkers, bibliothecarissen, boekhandelaars, schrijvers, uitgevers en theologen.