Eerste Collecte Broederlijk Delen – Wat deel je met de wereld?

Steun met een gift op BE12 0000 0000 9292

Eerste collecte van Broederlijk Delen zal gehouden op 26 en 27 maart 2022.

• 15 euro JE DEELT VOOR SENEGAL

Met 15 euro schenk je een student agro-ecologie een individueel tuinbouwpakket.

• 40 euro JE DEELT VOOR COLOMBIA

Voor 40 euro kan een jonge Colombiaan gedurende een jaar deelnemen aan de duurzaamheidsschool

• 140 euro JE DEELT VOOR PALESTINA

Met 140 euro kan een video-animator betaald worden om een meerdaagse workshop te begeleiden waarin kinderen tekenfilms leren maken.

PROJECT BROEDERLIJK DELEN: PALESTINA

Je bent jong en je wil wat veranderen …

Als jongere opgroeien in Gaza is niet makkelijk. Door de Israëlische blokkade heeft een hele generatie Palestijnen nooit vrijheid gekend. Gelukkig vinden Yassen (19) en Retaj (15) een uitlaatklep in de workshops bij Theatre Day Productions. Via dans en theater geven ze uitdrukking aan hun emoties en dromen, en groeien ze op tot mondige en veerkrachtige jongeren.

Een bewogen jaar

Vorig jaar maakten we kennis met Yassen en Retaj, twee jongeren die hun stem luid laten weerklinken op het podium bij Theatre Day Productions (TDP). Intussen is er heel wat gebeurd in Gaza. Het coronavirus sloeg er hard toe en de oorlog in mei 2021 bracht verwoesting en een groot verlies aan menselijk leven.

“Het is moeilijk om mijn herinneringen aan de laatste oorlog een plaats te geven. De beschadigde straten en platgegooide gebouwen zijn pijnlijk om te zien. Ik moet steeds denken aan alle mensen die gedood werden.

Theater helpt me om weer tot leven te komen.” – Yassen

Ook TDP kwam het jaar niet ongeschonden door. Hun creatieve ruimte voor jongeren, pas sinds vorig jaar in gebruik, werd beschadigd door een luchtaanval. Hun geplande voorstellingen konden niet doorgaan vanwege het coronavirus.

“Zoals gewoonlijk rest ons hier in Gaza niets anders dan te herrijzen als een feniks uit de as. Theater kan hierbij helpen. Het is een effectieve remedie tegen stress en trauma, vooral na oorlogsgeweld.” – Tania Mourtaja, directeur van TDP

Creatieve energie

TDP bleef niet lang stilzitten. Ze openden al snel terug de deuren voor creatieve uitwisseling en combineerden dat met online voorstellingen. Ook Yassen en Retaj gooiden zich opnieuw in het theater.

“Ik speel een hoofdrol in de voorstelling Vrij en begeleid de nabespreking met kinderen en jongeren. We wisselen uit over het stuk en over theater en de betekenis ervan in ons leven.” – Yassen

“Ik ben gestart met de middelbare school, maar blijf theater spelen. Ook mijn familie en vrienden hebben de weg gevonden naar TDP. Mijn zus hielp onlangs mee met de organisatie van een gespreksavond. Ik zie mezelf als een trotse ambassadeur van TDP.” – Retaj

Durven dromen

Yassen heeft de tijd genomen om na te denken over zijn toekomst.

“Ik hou van theater en wil er absoluut mee verder. Door mijn ervaring met beweging en spel heb ik bovendien mijn liefde voor sport ontdekt. Ik ben gestart met de opleiding lichamelijke opvoeding aan de universiteit. Ik verdeel nu mijn tijd tussen theater en mijn studies. ” – Yassen

Ook Retaj leerde zichzelf beter kennen op het podium.

“Mijn eerste voorstelling ging over vrouwenrechten. Het heeft me doen inzien dat ik me wil inzetten om andere meisjes een beter leven en meer vrijheid te geven.” – Retaj

Dat Yassen en Retaj zo’n grote plannen durven te maken, is de verdienste van Theater Day Productions.

UITDAGING

De bevolking in Gaza is gemiddeld heel erg jong. Die jonge bevolking heeft heel weinig perspectief, vanwege de blokkade en de conservatieve samenleving.

VERANDERING

Creativiteit en verbeelding, in een veilige omgeving, doen wonderen. TDP geeft mensen perspectief: ze vinden manieren om zich uit te drukken, om samen dingen te creëren, krijgen vertrouwen en respect en worden zo sterke actoren voor verandering.

De Katholieke Kerk in België – Jaarrapport 2021

In zijn voorwoord beschrijft kardinaal Jozef De Kesel de totaal veranderde situatie in onze samenleving sinds de pandemie. Hij brengt hulde aan de zorgverleners en aan de vrijwilligers. “Niet alleen via de zorgpastores was de Kerk in de pandemie de mensen nabij, maar ook via de talloze vrijwilligers die zich hebben ingezet (en dat blijven doen!) voor armen, daklozen en andere kwetsbare mensen. De noden stegen in 2020, zo bevestigen alle organisaties, maar de bereidwilligheid en vrijgevigheid bleven niet achter (p. 5).

Inhoud

Het rapport is niet zomaar een saaie opsomming van cijfers en statistieken – die zitten er ook in – maar de grootste aandacht gaat uit naar de zorgverleners en de zorginstellingen. Deel 1 gaat dan ook over de ‘pastores in de zorgsector’ met onder andere ook enkele heel mooie getuigenissen van mensen die in de dagelijkse realiteit staan. Deel 2 gaat over de ‘zorg voor armen en kwetsbaren’ en hoe organisaties, bisdommen en parochies daarmee omgaan. De organisatie ‘Caritas’ wordt hier bijzonder in de kijker gezet. Het derde deel gaat over ‘Corona: impact op de godsdienstpraktijk’. In het vierde deel gaat het over de ‘Kerk in cijfers’. Hierover verscheen reeds een stukje in Kerk en leven nummer 05. In deel 5 komen de bewegingen aan bod. Er wordt uitgebreid ingegaan op de KVG, de katholieke vereniging voor gehandicapten die in 2020 75 jaar bestond. En tenslotte worden de Belgische bisdommen met hun bisschoppen voorgesteld.

Voedselhulp

Iedereen zal wel begrijpen dat corona vooral de armen geen goed heeft gedaan. Het aantal voedselpakketten is dan ook gevoelig gestegen. Verschillende verenigingen houden zich daarmee bezig. De Sint-Vincentiusvereniging met zijn meer dan 300 plaatselijke afdelingen en zijn 5.800 vrijwilligers, deelde 435.306 pakketten uit in 2019. In 2020 steeg de vraag naar voedselhulp gemiddeld met 10%. Voor de bezoekers van een organisatie als Poverello die dagelijks normaal 800 warme maaltijden opdient, was corona een ramp omdat er geen maaltijden in restaurantvorm mochten opgediend worden. Dat werd gedeeltelijk opgevangen door afhaalmaaltijden. Hetzelfde geldt voor de vereniging Sant’Egidio – Kamiano die 28.000 maaltijden aan huis bedeelde. Typisch aan deze vereniging is dat hun vrijwilligers wekelijks de straat optrekken met soep en belegde broodjes op zoek naar de meest geïsoleerde daklozen. Omdat ze hun kerstfeest niet op de traditionele wijze konden vieren werden feestmaaltijden en geschenken verdeeld aan huis en op straat. In Antwerpen bijvoorbeeld werden aldus 6.567 mensen in nood bereikt.

Financies

De meeste van deze hulporganisaties leven van de giften die zij ontvangen. Iedereen van ons krijgt wel ‘bedelbrieven’ in de brievenbus al dan niet met de mogelijkheid om een bedrag over te schrijven dat aftrekbaar is van de belastingen.

Corona heeft ook hier zijn impact gehad, eigenaardig genoeg op verschillende wijzen. De grootsten ontvingen minder bijdragen, de kleineren ontvingen meer. Broederlijk Delen (budget € 4.833.926) ontving 20% minder. Caritas Internationaal (budget € 5.667.314) ontving 22% minder. Anderen ontvingen daarentegen dus meer: Welzijnszorg (budget € 1.655.983) en dat is 19% meer; Kerk in Nood (budget € 2.644.348) steeg met 4%; Missio (budget € 1.626.250) steeg met 7%. Het is niet onmiddellijk te verklaren wat hiervan de oorzaak is.

Vorming

Niet onbelangrijk om weten is dat er heel wat mensen studeren en bijstuderen in godsdienstige richtingen. Aan de faculteit Theologie en Religiewetenschappen van de KU Leuven zijn 760 studenten ingeschreven. Daarnaast zijn er nog eens 127 studenten Kerkelijk Recht. Aan de UC Louvain studeren 429 studenten theologie en 60 volgen kerkelijk Recht. Aan beide universiteiten studeren wel ook veel buitenlandse studenten, aan de UCL velen uit Franstalige landen, aan de KU Leuven velen uit Engelstalige landen omdat daar heel wat cursussen in het Engels worden gegeven.

“De website ‘Thomas’ (Theologie, Onderwijs en Multimedia: Actieve Samenwerking) is een webplatform voor de samenwerking tussen alle leerkrachten (rooms-katholieke) godsdienst van alle onderwijsnetten in Vlaanderen en allen die met geloofsopvoeding (bij jongeren) begaan zijn” (p. 84). In 2014 kreeg Thomas de jaarprijs voor wetenschapscommunicatie van de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunst. Je kan daar zo’n 40.000 onderwerpen vinden: foto’s, video’s, gebeden, gedichten … dat als materiaal kan dienen voor de godsdienstlessen of voor andere doeleinden. In 2020 waren er 54.000 geregistreerde gebruikers en waren er 283.000 bezochte pagina’s per maand.

Voor (groot)ouders is het goed om weten dat je op internet heel veel kan vinden over godsdienst en geloofsbeleving.

De Katholieke Kerk in België 2021, Licap Halewijn, Brussel

Rik Palmans

19 maart: hoogfeest Heilige Jozef

Het voorbije jaar 2021 was bijzonder toegewijd aan de Heilige Jozef, 150 jaar geleden uitgeroepen tot patroon en beschermer van de Universele Kerk.
In een mooie brief “Patris Corde” “Met het hart van een vader” heeft Paus Franciscus, bij dit jubeljaar, de heilige Jozef met een zevental kenmerken omschreven. Bij zijn wekelijkse toespraken op woensdag – bij de audiëntie in het Vaticaan – heeft de paus verder nog 12 meditaties gegeven over deze stille figuur die Jezus en Maria omringd heeft met een tedere en beschermende liefde.

Op 19 maart viert de Kerk het hoogfeest van de heilige Jozef. In onze kerken heeft hij een ereplaats. Een kaarsje, een bloem, maar vooral een gebed om zijn voorspraak is heel zinvol. Zijn bescherming afsmeken voor zieken en mensen in nood, voor onze Kerk en voor onze parochies… er is zoveel om voor te bidden.
Jozef heeft leren vertrouwen op Gods voorzienigheid. Dat is wellicht het grootste geschenk dat we van hem kunnen ontvangen: vertrouwen stellen in Gods liefde en de weg gaan van Jezus.
Moge Sint Jozef over ons waken en ons leiden naar een leven in het licht van Jezus.

Oorlog in Oekraïne

Met de Europese bisschoppen en de christelijke gemeenschappen bidden wij voor de slachtoffers in Oekraïne en voor hun families.
Wij leven mee met hen die lijden onder deze gewelddaden en sluiten ons aan bij de oproep van paus Franciscus om te bidden en te vasten voor vrede: Moge Maria, de Koningin van de Vrede de wereld behoeden voor de waanzin van de oorlog.

Gebed

God,
met lege handen sta ik voor U.
Onmachtig ook,
nu het ene land het andere binnenvalt.
Mijn longen zitten vol lucht om woorden te schreeuwen,
maar mijn mond kan alleen het woord vrede vormen.

Met lege handen sta ik hier voor U.
Zend uw Geest van Wijsheid:
dat zij het inzicht geeft aan hen die dit geweld kunnen stoppen.
Zend uw Geest van Kracht:
dat zij hen die beslissingen kunnen nemen,
de moed geeft de vredesweg te kiezen.
Zend uw Geest van Barmhartigheid:
dat mensen elkaar als mens kunnen blijven zien,
en met barmhartigheid blijven behandelen,
dat angst, woede en haat niet de raadgevers zijn.

En,
God,
zend uw Geest van Troost:
dat zij aan iedereen uw ontferming mag laten voelen
die geraakt wordt door de oorlog en het geweld.
God,
dat vraag ik U.
Amen.

Project Broederlijk Delen: Colombia

Isis en Valentina delen hun strijd voor hun gemeenschap

Colombianen op het platteland willen in vrede leven en genieten van de opbrengst van hun grond. Maar dat wordt hen moeilijk gemaakt. Grootschalige mijnbouw bedreigt vele gemeenschappen en hun leefomgeving. Isis (11) en Valentina (17) willen hun gemeenschap beschermen. Op de Duurzaamheidsschool van de Cinturón Occidental Ambiental leren ze over de lokale planten en dieren. Ze brengen de bedreigingen in kaart en ontdekken hoe ze mee zorg kunnen dragen voor hun gemeenschap en de natuur.

Mijnbouw en machtsmisbruik

Isis en Valentina wonen in La Liboriana, een dorp in Antioquia, een regio in het noordwesten van Colombia.
Hun gemeenschap wordt bedreigd door een groot mijnbouwproject. Onder de groene heuvels zit goud en meer dan 90% van de ondergrond werd al aan transnationale bedrijven in concessie gegeven. Nochtans is er in Tamesis een gemeentelijk akkoord dat mijnbouw verbiedt. Maar het mijnbouwbedrijf AngloGold Ashanti respecteert dit niet en doet verder.
Mijnbouw is enorm belastend voor mens en milieu. Het legt beslag op grondstoffen en verontreinigt de bodem en het water, met nefaste gevolgen voor de biodiversiteit en het welzijn van de lokale gemeenschappen. Hun omgeving wordt onleefbaar en hun rechten worden met de voeten getreden. Sociale leiders die voor de rechten van hun gemeenschap opkomen, worden gecriminaliseerd, bedreigd en zelfs vermoord.
In La Liboriana maakte het mijnbouwbedrijf misbruik van de coronacrisis om zijn positie in de gemeenschap te versterken. Het deelde voedsel uit en legde nieuwe avocadoplantages aan. De mijnbouw en de plantages zorgden, in combinatie met een gebrek aan alternatieve werkmogelijkheden, voor een toename van drugs, prostitutie en geweld. Het is als jong meisje niet fijn om over straat te wandelen.”
De gemeenschap die al erg verscheurd was over de komst van mijnbouw, blijft nog verdeelder achter.

Herwaardering van natuur

Maar dit is buiten de strijdvaardigheid van de Colombianen gerekend. De Cinturón Occidental Ambiental (COA), een collectief dat werd opgericht met de steun van CENSAT, verenigt jong en oud, uit verschillende gemeentes, in de strijd voor een gezonde en veilige leefomgeving. Ze maken misbruik zichtbaar en bundelen het verzet van de bevolking. Enkele keren per jaar organiseert de COA een duurzaamheidsschool. Hier kunnen kinderen en jongeren kennismaken met de grote verscheidenheid aan planten en dieren. Dit maakt dat ze zich meer verbonden voelen met de natuur en zich ontwikkelen tot actieve burgers die zich inzetten voor hun leefomgeving.
Valentina neemt al drie jaar deel aan de Duurzaamheidsschool, eerst als leerlinge en nu als begeleidster van andere jongeren. In 2020 werd ze verkozen als vertegenwoordiger. Ze sprak zich tijdens de gemeenteraad uit tegen de komst van mijnbouw en benadrukt de waarde van de natuur voor haar gemeenschap.
“Water is belangrijk voor mij omdat ik geloof dat mensen, bomen en dieren niet zonder kunnen leven. We moeten het water beschermen. Door bomen te planten en niet te vervuilen, maar ook door te voorkomen dat er mijnbouw komt die onze rivier vervuilt.”

“We moeten onze opvatting over de natuur veranderen. Het is geen hulpbron die we zomaar vrij kunnen gebruiken. Voor ons is de natuur iets dat leeft, iets dat voelt en iets waarmee we op een harmonieuzere manier willen samenleven, zonder het te vernietigen.”

UITDAGING Colombianen op het platteland willen in vrede leven en genieten van de opbrengst van hun grond. Maar de komst van mijnbouw en andere megaprojecten zorgen voor conflicten en hebben een negatieve impact op de natuur en biodiversiteit.

VERANDERING Colombianen op het platteland kennen hun rechten en weten zichzelf en hun grondgebied te beschermen. Ze hebben een stem in de toekomstplannen van hun dorp. Jongeren in het bijzonder spelen hierin een actieve rol.

Ingezonden door Hubert Franssen Fed. Voeren

Oorlog in Oekraïne

Met de Europese bisschoppen en de christelijke gemeenschappen bidden wij voor de slachtoffers in Oekraïne en voor hun families.

Wij leven mee met hen die lijden onder deze gewelddaden en sluiten ons aan bij de oproep van paus Franciscus om te bidden en te vasten voor vrede: Moge Maria, de Koningin van de Vrede de wereld behoeden voor de waanzin van de oorlog.

Quarantaine

Net nu ongeveer iedereen zit te hopen dat we eindelijk uit de quarantaine mogen, roept de liturgische tijd ons op om … jawel, in quarantaine te gaan.

Niet dat we ons vrijwillig afzonderen, of terugtrekken uit deze wereld. Niet dat we gemaskerd en ontsmet afstand houden van iedereen die niet tot onze bubbel hoort. Nee, neen, maar toch gaan we de veertigdagentijd in.

Weet u waar de term ‘quarantaine’ vandaan komt? In de 14^de eeuw was er een pestepidemie. In Italië moesten de schepen die de havens binnenvoeren gedurende een periode van veertig dagen stil blijven liggen met de hele bemanning aan boord. Men hoopte op die manier ziektes en kwalijke invloeden uit vreemde landen, buiten het land te houden. Men hoopte mogelijke besmettingen binnen de perken te houden. Die tijd van ‘quaranta giorni’ werd later een medische term voor gedwongen isolatie en afzondering.

Veertigdagentijd

Onze veertigdagentijd of vasten heeft met deze medische quarantaine niet veel vandoen.  Alhoewel,  er is één aspect dat in beide aanwezig is. In beide is het van belang dat er een grote alertheid aan de dag wordt gelegd:  ‘Denk goed na waar je mee bezig bent!’, ‘laat de aandacht niet verslappen, wees bewust van mogelijke gevaren’, ‘denk na over de keuzes die je maakt!’.
Een zelf opgelegde quarantaine dus, om korter bij jezelf te komen, bij je eigen beweegredenen, je eigen dromen, je zwakheden, maar ook je sterktes.

Een zelf opgelegde quarantaine dus om onze ziel een nieuwe wending te geven, om ons hart weer te verbinden met God en onze medemensen.

Solidair met de zwakken

Niet dat we ons in die periode afzonderen van de wereld. Juist niet: we laten alle onrecht en lijden diep tot ons doordringen. We staan ervoor open om het mee op te nemen en er onze schouders onder te zetten. We gebruiken onze quarantaine om gevoeliger te worden voor wat er leeft in de wereld. Want dat is één van de problemen van vandaag; in onze wereld, maar allicht ook in ons eigen leven. Als we niet oppassen worden we op de duur ongevoelig voor onrecht, oorlog, armoede … Onverschilligheid is een grote kwaal. De veertigdagentijd wil onze ogen en ons hart gevoelig maken, alert houden voor de noden rondom ons en in de ruime wereld. Laat je niets wijs maken, er wordt veel onjuist nieuws de wereld in gestuurd. Denk na en leef bewust.

Tijd voor eigen innerlijkheid

Maar tegelijk plooien we toch wat meer terug op onszelf. We graven naar onze kern en proberen ons leven in een spoor te leggen dat dichter aansluit bij onze diepste bestemming. Het is een tijd voor meer binnenkant.

De lezingen van de vijf vastenzondagen helpen ons.
Ook Jezus ging in quarantaine, dat lezen we de eerste zondag. Wat is het nastreven waard en wat mijden we beter?

En Jezus gaat met ons mee, hij bemoedigt ons en daagt ons uit om op zoek te gaan naar het beeld van onszelf, zoals het door God bedoeld is. En werkelijk het is een ‘stralend’ beeld, een Tabor-beeld.
Wees niet te streng voor jezelf, je hoeft niet perfect te zijn. Heb geduld, je zal je bestemming uiteindelijk vinden.
De vierde zondag lezen we het verhaal van de verloren zonen.  Weet dat God altijd, altijd op je staat te wachten, wat er ook gebeurt.
Wees een beetje zoals God, geduldig en barmhartig. We zijn allemaal beperkte mensen, gooi naar niemand een steen.

Een heel programma als je het mij vraagt. Misschien kunnen we van de vasten een beetje onze eigen quarantaine maken: tijd om even stil te staan en op bezoek te gaan bij God en bij onszelf. Om zo dichter te komen bij mensen dichtbij en ver weg. Daar hebben we vast wel veertig dagen voor nodig. Succes!

Ingezonden door diaken Kris Buckinx

Aswoensdag

Aswoensdag is de eerste dag van de 40-daagse vastenperiode voorafgaand aan Pasen. In die veertig dagen voor Pasen leven de mensen heel sober, er wordt alleen het hoogstnoodzakelijke gegeten. De vastentijd herinnert de katholieken aan een verhaal uit de bijbel waarin Jezus veertig dagen in de woestijn doorbracht zonder eten en drinken.

Om de ernst van het niet zomaar alles te kunnen eten en drinken te onderstrepen is er op Aswoensdag een kerkdienst in de katholieke kerk waarbij iedere kerkganger naar voren moet komen en voor het altaar staand van de priester een kruisje van as (verkoolde blaadjes) op het voorhoofd krijgt, met de woorden:

“Gij zijt gekomen uit as

en tot as zult ge wederkeren”

As is een teken van menselijke gebrekkigheid en sterfelijkheid. As is ook een teken van nieuw leven. In vroegere tijden werd met as gewassen: as heeft een reinigende kracht. Ook het afbranden van de stoppels op akkers maakt de grond vruchtbaar. As werd op het hoofd van zondaars gestrooid; as reinigt en geeft kracht tot nieuw leven. De as voor het askruisje is afkomstig van de verbrande en gezegende palmtakjes van de paasperiode van het voorgaande jaar. Als symbool betekent het dat de takjes van jubel en vreugde verbrand moeten worden – door de dood heengaan – om tot teken te worden van het kruis, de dood en de verrijzenis.

Weerspreuken

“Schijnt op Aswoensdag de zon, dan wordt het een goed appeljaar.”
“Het weer van Aswoensdag, houdt men de gehele vasten.”
“De vastentijd zonder regen,
verkondigt een jaar met veel zegen.”

Gebed bij het begin van de Vasten: Leen mij

Leen mij uw handen, Jezus,

-voor 40 dagen lang –

om met helende toewijding

uw boodschap te realiseren

en om ze te vouwen tot hoopvol gebed.

Leen mij uw oren, Jezus,

-voor 40 dagen lang –

om alleen naar waarheid te horen

wat anderen over anderen spreken

en om in scherpe taal toch iets goeds te vernemen.

Leen mij uw voeten, Jezus,

-voor 40 dagen lang –

om zo snel te leren stappen

dat de traagste mij kan volgen

en om af en toe naar hem toe te kunnen gaan.

Leen mij uw ogen, Jezus,

-voor 40 dagen lang –

om de schoonheid te bewonderen

van mensen die uw wil volbrengen

en om van zondigheid te kunnen leren.

Leen mij uw hele leven, Jezus,

-voor 40 dagen lang –

om in woord en daad te worden

naar wie ik steeds heb opgezien en

om hier al -met Pasen als het kan –

uw verrijzenis te beleven

zodat het ook aan mij gebeurt.

Gedicht uit de gedichtenbundel Handen (om te) geven: teksten en vieringen, OKRA.