De meeste weerspreuken over april gaan in dezelfde richting: Geeft april veel regen zo brengt hij rijke zegen. Die regen hebben we liever niet. De zegen wel natuurlijk. Maar we herinneren ons toch aprilmaanden die zomers waren en de dreigende waterschaarste al aankondigden. Een beetje onberekenbaar dat weer. Vandaar die aprilse grillen.

 

Aprilvis

De aprilvis op 1 april is een wereldwijd fenomeen maar niemand weet waar het precies ontstaan is. In ieder geval riskeer je overal ter wereld op 1 april ongemerkt een vis(je) op je rug geplakt te krijgen zodat je er een beetje onnozel bij loopt. Het is ook gebruikelijk iemand naar de winkel te sturen voor een onmogelijke opdracht. Ik herinner me dat je bij ons in het dorp naar de winkel kon gestuurd worden om ‘een kilo glazen tratsen’ te gaan kopen. (Echt waar, dit is geen aprilgrap: het woord trats staat in de dikke van Dale en betekent klompnagel.) Ook nieuwsmedia willen die dag wel eens een nepnieuws verstoppen tussen hun doodernstige berichten. In ieder geval treden we behoedzaam de nieuwe maand binnen want je weet maar nooit.

Waar de naam april vandaan komt is onzeker. Mogelijk komt het van een Latijns woord dat openen betekent (aperere) en zou dan verwijzen naar het ontluiken van bloemen en planten. Het zou ook kunnen afstammen van een woord dat tweede betekent namelijk tweede maand in de kalender voor onze jaartelling.

 

Pasen: de datum

Omdat Pasen meestal in april valt is de hele maand gericht op dat grootste feest van de christenen. Tenminste voor de gelovigen. Over de variabele datum van Pasen is in een ver verleden heel wat ruzie gemaakt. Het concilie van Nicea (325) bepaalde uiteindelijk de datum op de eerste zondag na de volle maan van de lente volgens onze tijdrekening. De orthodoxen houden de Juliaanse kalender aan en vieren Pasen op een andere datum.

De vroegst mogelijke datum voor Pasen is 22 maart. Dat was het geval in 1818. In 2008 – velen van ons hebben dat nog meegemaakt – viel Pasen op 23 maart. Die paasmaandag van 2008 – weet je dat nog? – lag in Ukkel de sneeuw 10 centimeter dik, in de Hoge Venen zelfs 45 centimeter!

De laatst mogelijke datum is 25 april. Dat zal zo zijn in 2038. Maar in 2011, 10 jaar geleden, viel Pasen op 24 april. Toen kregen we zomers weer met temperaturen van 25 graden en meer.

 

Pasen: de verrijzenis

Voor christenen is Pasen het grootste feest van het liturgisch jaar. De overwinning van Jezus op de dood is voor ons de garantie dat we zelf nog een eeuwig leven krijgen na de dood. Dit jaar valt het paastriduüm helemaal in het begin van de maand. We beginnen met Witte Donderdag op 1 april en dat is geen grap! Ook dit jaar zullen we helaas maar in mineur kunnen vieren maar het is, hoe klein ook, al iets meer dan vorig jaar toen er helemaal niets mocht gebeuren.

En we vieren Pasen 50 dagen lang, tot en met Pinksteren. Het was ook de heerlijke tijd van eerste communies en vormsels maar ook dat moest naar het najaar verschoven worden zodat de paastijd toch wel een groot deel aan jubel moet inboeten. We kunnen je alleen maar uitnodigen om de kleine kansen die je geboden worden met beide handen te grijpen. De alleluia’s moeten echt wel klinken in deze paastijd al is het maar in onze gedachten. En voor wie kan, zet maar een plaatje op met heerlijke paasmuziek: het prachtige Gregoriaanse Kyrie of het paasalleluia of andere paasjubelzangen. Maak zoveel mogelijk zelf Pasen.

 

Volksgebruiken

Terwijl in de kerken het paars de tijd van boete en inkeer naar Pasen toe oproept kleuren de etalages knalgeel. En de ‘paassymbolen’ komen veelvuldig in het vizier: eieren – echte en chocoladen -, hazen, strikken en hier en daar nog een klok. Die klok is een overblijfsel van het vroegere verhaal dat op Witte Donderdag onder het Gloria van de mis de klokken naar Rome vertrokken om de paaseieren te gaan ophalen. Die kwamen ze dan onzichtbaar in de tuin droppen, liefst op verborgen plaatsen, tijdens het

feestelijke Gloria van de paasmis. En dan zag je overal kinderen met korfjes rondlopen om hun eieroogst te gaan vergaren. Dat vergaren is gebleven maar die eieren …. het mag ook wat anders zijn.

Ondertussen mogen we niet vergeten dat onze vogels het heel druk hebben deze maand. Want met of zonder bouwvergunning, de eerste mei hebben alle vogels een nestje of een ei.

Ingezonden door Rik Palmans PE OLV Tongeren