Feestdag: 11 juli
Aldaar geboren omstreeks 480, overleden rond 547 nabij Montecassino. Stichter van de benedictijnen en broer van de H. Scholastica. Hij draagt een zwart habijt met lederen riem, kap en abtsstaf. Zijn gezicht is bebaard, soms houdt hij de wijsvinger op de mond als teken van de zwijgplicht, maar eveneens als verwijzing naar de beginwoorden van zijn regel: ‘Luister, zoon, naar de richtlijnen van de meester.’ Ook een hangslot herinnert aan die woorden. Naast hem zit een raaf met een stuk brood in de bek, volgens de legende dat de monniken hem om zijn strengheid wilden vermoorden met vergiftigd brood; maar een raaf nam het mee vóór Benedictus ervan kon eten. Een andere legende vertelt hoe een gifbeker brak toen hij hem zegende, vandaar dat hij dikwijls een beker vasthoudt waaruit een slang kronkelt. Soms bevindt zich een witte duif of de duivel aan zijn zijde. De duif verwijst naar de dood van zijn zuster Scholastica: haar ziel verliet haar lichaam in de vorm van een duif. Andere afbeeldingen tonen hem met een boek, vaak met de tekst Ora et labora – ‘Bid en werk’. De door hem opgestelde orderegel van acht uur werken, acht uur bidden en acht uur slapen werd een voorbeeld voor alle kloosters in Europa.
Andere attributen zijn een beker die breekt en waaruit de drank loopt of een stok (knots) waarmee hij ooit een monnik tuchtigde. Ook samen met de H. Scholastica wordt hij dikwijls afgebeeld, of met de HH. Maurus en Placidus.
Benedictus ‘ hulp werd ingeroepen tegen vergiftiging, koorts, pest, ontstekingen en nierstenen.
Hij is de schutspatroon van schoolkinderen, leraars, kopersmeden en speleologen (omdat hij drie jaar als kluizenaar in een grot leefde). Sinds 1964 is hij de patroonheilige van Europa.