Groenbemesters in plaats van bosbranden

Veel Congolese boeren proberen hun akkers vruchtbaar te maken door ze vooraf af te branden. Deze ongecontroleerde bosbranden leiden soms tot het afbranden van huizen en dorpen. Mét dodelijke slachtoffers als gevolg. Maar niet alleen de mensen lijden onder deze praktijken. Bossen verdwijnen en de biodiversiteit gaat er op achteruit.

‘Door het afbranden van de gronden zien we dat sommige rupsen, fruit, planten en dieren zeldzaam worden of helemaal niet meer te vinden zijn.’

Herculan, voorzitter van de groep Copmikwi in Mikwi.

 

 

Voorouderlijk gebruik

Het afbranden van de gronden is een gebruik waarmee de boeren in Mikwi zijn opgegroeid. Hun ouders en grootouders maakten op deze manier de gronden weer gebruiksklaar voor een nieuwe oogst.

‘Onze voorouders zagen hierin geen kwaad. Er was grond genoeg en hun productie was net genoeg om in hun eigen voedsel te voorzien. Maar ondertussen zien we met eigen ogen hoe deze praktijken het bos vernietigen. En eigenlijk de gronden helemaal niet vruchtbaarder maken. In tegendeel. Op lange termijn vernietigen de branden onze gronden en moeten we op zoek naar nieuwe vruchtbare grond, vaak verder gelegen van het dorp.’

Bernadette Ndaye, boerin in Mikwi.

Onze partners in Mikwi gaan op twee manieren te werk om het afbranden te laten stoppen. Enerzijds door het promoten van andere manieren om de grond vruchtbaar te maken. Anderzijds door te lobbyen bij de plaatselijke overheid om de bestaande wetten tegen ongecontroleerde bosbranden af te dwingen én andere praktijken mee te ondersteunen.

Groenbemesters op experimentele velden

Boerenorganisatie COPMIKWI, één van onze partners in Congo brengt groepen samen om op experimentele velden aan de slag te gaan met groenbemesters. Deze velden worden ingezaaid of beplant met lokale planten om de grond vruchtbaar te maken. De plaats van deze velden is niet willekeurig. Ze liggen op locaties waar veel plaatselijke boeren voorbij komen. Zodat ze zien dat het ook anders kan en ze zelf vragen beginnen te stellen. Dat is een eerste manier om te sensibiliseren. Je moet het zien om het te geloven.

‘Ik wil mijn akkers niet meer afbranden. Niet alleen omdat mijn kleine broer gestorven is in een bosbrand, maar ook omdat ik overtuigd ben dat de grond agroecologisch bewerken veel beter is.’

Guillaume, boer in Mikwi.

 

Steun van lokale overheden

Er bestaan nochtans wetten tegen het ongecontroleerd afbranden. Maar deze worden door de lokale autoriteiten niet afgedwongen. De meeste boeren zijn zelfs niet op de hoogte van het bestaan van de wetten. Daarom gaan de boeren die aangesloten zijn bij COPMIKWI lobbyen bij de lokale politici. Ze nodigen hen uit om naar de experimentele velden te komen kijken en de voordelen van de nieuwe praktijken met eigen ogen te zien.

‘De lokale overheden zeggen dat ze ons begrijpen en willen ondersteunen. Maar verandering gaat traag in Congo. Ze zeggen ons dat we geduld moeten hebben. Maar wij blijven niet wachten, wij gaan vooruit. Beetje per beetje komen we er!’

Herculan, voorzitter COPMIKWI

UITDAGING

Gronden afbranden om ze vruchtbaar te maken zijn een gevaar voor de mensen én voor de biodiversiteit.

VERANDERING

In plaats van gronden af te branden gaan de boeren aan de slag met lokale groenbemesters om hun gronden vruchtbaar te maken én te houden.

 

Voordelen van deze verandering:

  • Hogere opbrengsten en inkomsten
  • Bescherming van het milieu en de biodiversiteit
  • Het bos terug in ere herstellen
  • Klimaatverandering tegengaan