Waarom vertelt Lucas over de weg naar Emmaüs? Om meerdere motieven. Het Emmaüsverhaal is een paasverhaal, ingebed en verweven in de boodschap over de verrijzenis. Het brengt de leerlingen opnieuw in contact met Christus. Het helpt hen om de verrezen Heer te herkennen.
Volgens anderen is het Emmaüsverhaal vooral bedoeld om de betekenis van de eucharistische maaltijd in de vroegchristelijke gemeenschap te onderstrepen. Het verhaal vertelt dan niet zozeer dat de Verrezen herkend werd als wel dat hij tegenwoordig is in de viering van de maaltijd en bij het breken van het brood.
Een derde kijk op het Emmaüsverhaal legt dit uit als een catechese over de ware Messias, die door het lijden heen moest gaan. Een vierde interpretatie legt meer nadruk op het kerkelijk aspect. Het verbindt de ervaringen van twee mensen onderweg met het geloof van de kerkgemeenschap in Jeruzalem. “De ervaring van de Emmaüsgangers staat niet los van het Credo van de Oerkerk” (J. Wanke). Het Emmaüsverhaal brengt een ecclesiale catechese.
De Emmaüservaring handelt over een genezingsproces door de ontmoeting met Jezus. De Verrezen doet mensen opstaan uit hun crisis van “zoveel soorten van verdriet, ik noem ze niet” (Maria Vasalis).
De twee ontmoedigde stappers op de weg naar Emmaüs ontmoeten onverwachts een vreemdeling. Wanneer wij een vreemde binnenlaten, kan deze de gestalte aannemen van een engel en een bode van God. “Vergeet de gastvrijheid niet. Daardoor hebben sommigen zonder het te weten engelen onthaald” (Hebr. 13,2).
Wij kunnen te gemakkelijk vertrouwen schenken. Maar wie niemand vertrouwt en met niemand spreekt, verspeelt daardoor aanzetten tot oplossing voor zijn problemen. “Wie niet tot vertrouwen in staat is, lijkt nauwelijks een mens; wie al te lichtvaardig vertrouwt, wordt gemakkelijk bedrogen.
De vreemdeling tussen de twee Emmaüsgangers bezit de kunst de juiste vragen te stellen. Hij babbelt niet over koetjes en kalfjes. Zijn vragen zijn zo raak, dat deze twee ontgoochelde mensen halt houden en echt met zichzelf en hun droefheid geconfronteerd worden. Wat iemand belast, moet niet onderdrukt en verzwegen worden. Wanneer iemand innerlijk halt houdt, krijgt de begeleider de mogelijkheid deze persoon nabij te zijn en deze te begrijpen.
Jezus nam tijd om te luisteren en met de twee ontgoochelden verder te stappen. Luisteren, hoe het voelt! Misschien kunnen wij ons daarin vormen, zodat wij niet komen aandraven met onze antwoorden en oplossingen.