Wie had ooit gedacht dat we een hittegolf zouden meemaken in september? De eerste sinds de weerkundige waarnemingen. Dat is nog wel niet zó lang geleden namelijk vanaf 1833 en wat er hier gebeurde in het paleolithicum (het steentijdperk), om maar iets te noemen, weten we helemaal niet. Maar ’t was toch een serieuze verrassing ook voor de Tongerse kermisdagen.
Ondertussen zit er drievierde van het jaar bijna op. Toch lijkt het alsof we eergisteren pas oudejaar gevierd hebben en alsof de kroningsfeesten verleden week hebben plaatsgevonden. Maar ‘men’ zegt dat de tijd vlugger gaat met het ouder worden. Het zal dat wel zijn.
Rozenkrans
We duiken steeds verder de herfst in en het daglicht wordt alsmaar korter en de avonden frisser. Vroeg donker dus en dat bracht eertijds mensen samen rond de verwarmingsbron om de tijd te nemen voor het rozenhoedje. Eertijds … Het knusse moment van biddend samenzijn zit er meestal niet meer in maar we mogen vaststellen dat er nog altijd veel paternosters verkocht worden. Dat zullen toch niet alleen verzamelaars zijn en dus mogen we ervan uitgaan dat er nog gebeden wordt. In sommige van onze parochies maken ze er nog werk van en ook in de basiliek wordt het rozenhoedje gebeden voor de avondmissen van dinsdag en vrijdag.
Op zaterdag 7 oktober vieren we de gedachtenis van Onze-Lieve-Vrouw van de rozenkrans. Het rozenhoedje is een krans van weesgegroetjes die we Maria aanbieden in dankbaarheid.
Vijf zondagen
Deze maand oktober telt vijf zondagen. Dat gebeurt niet zo vaak maar toch enkele keren per jaar want als je een zondag heel vroeg in de maand hebt, komt dat dus voor. Dit jaar kregen/krijgen we vijf zondagen in één maand in de maanden januari, april, juli, oktober dus en december. Het is een aardigheidje maar meer ook niet. En dat varieert van jaar tot jaar maar in februari kan het niet wegens te weinig dagen behalve in een schrikkeljaar. Dan zou het theoretisch wél kunnen als de eerste op een zondag valt.
Wijnmaand
We weten allemaal dat de officiële benamingen van de maanden in de loop der tijden een bijnaam of bijnamen hebben gekregen. Oktober wordt dus bij gelegenheid ook de zaaimaand genoemd en in katholieke kringen ook wel de rozenkransmaand of ook de missiemaand. Maar ze wordt ook de wijnmaand genoemd. We zouden kunnen denken dat dit goed is voor de zuiderse landen maar meer en meer wordt het ook toepasselijk voor onze streken. Want de wijncultuur die naar verluidt hier vroeger ook wel aanwezig was – de Wijngaardstraten in verschillende gemeenten verwijzen daar naar – en die door Napoleon hier werd uitgeroeid om de Franse teelten te beschermen, wint heel snel terug veld in Limburg. En dat zonnige begin van september zorgt voor een uitzonderlijke kwaliteit van de druiven. Dat is trouwens ook het geval voor de appelen en de peren. De Limburgse fruittelers zullen in hun nopjes zijn.
Weersverwachting.
Neen, we gaan ons aller KMI geen concurrentie aandoen maar we geven je wel wat cijfers mee die door hen verzameld zijn. De gemiddelde temperatuur in de maand oktober ligt tussen 15 en 9 graden. Dat verdraagt al een jasje. Gemiddeld zouden er maar drie regendagen zijn en zelfs geen enkele sneeuwdag. Dus krijgen we 28 droge dagen. De regenval zou zich beperken tot 30 millimeter.
En de zon? Die zou gemiddeld per dag 8,1 uur schijnen. Dat lijkt me heel veel maar ze zullen het daarachter wel beter weten dan wij hier.
We koppelen daar ook maar enkele weerspreuken aan vast. ‘Oktober vijs, november grijs, december ijs’. Vraag me niet wat ‘vijs’ betekent want ook mijn pc weet het niet. Jawel, in de Vlaamse betekenis van schroef maar dat spoort hier niet. En een andere betekenis geven ze niet … ‘Verdwijnt de boer van de akker dan worden hond en jager wakker’. En nog deze: ‘Oktober heeft 31 dagen maar vaak het dubbele aan storm en regenvlagen’. Dat spoort dan weer niet met die 28 droge dagen van enkele zinnen hoger. We wachten af maar vergeet niet dat oktober schitterende herfstdagen kan geven. Te beginnen met de ‘Treeskeszomer’, de zonnige dagen rond de feestdag van Sint – Theresia van Lisieux op 1 oktober. Geniet ervan.
P.S. Mijn scheurkalender geeft voor 14 september volgende weerspreuk mee: ‘Geen wolkje op de kruisverheffingsdag geeft een winter van woest gedrag’. Wees gerust. Het was een mooie dag maar er waren wolkjes.
Rik Palmans