Feestdag: 29 juni
Eerste paus. Hij heette aanvankelijk Simeon of Simon en werd door Jezus ‘Petrus’ genoemd (verlatijnsing van het Griekse woord petros voor het Aramese kefas, ‘rots’.
Hij was de broer van Andreas en werd in 44 samen met Jacobus Maior door Herodes Agrippa gevangengenomen. Bevrijd door een engel, predikte hij later in Antiochië, Klein-Azië, Korinte en in Rome, waar hij in 64 de marteldood stierf tijdens de vervolgingen van Nero. Petrus wordt voorgesteld in lange, omgegorde tunica en mantel, blootsvoets, met één sleutel (van de hemel), met twee sleutels (van de hemel en de aarde) of met drie sleutels (symbool voor de drievoudige macht in de hemel, op de aarde en in de hel).
Als attributen die herinneren aan zijn oorspronkelijk beroep (visser), draagt hij soms een schip of een vis op de hand. Veel voorkomend zijn een omgekeerd kruis als teken van zijn marteldood op de Vaticaanse heuvel in Rome (hij achtte zich niet waardig op dezelfde manier te sterven als Christus, dus draaiden de Romeinse soldaten het kruis om) en ketenen, omdat hij door een engel uit de kerker werd bevrijd.
Mogelijk wordt hij afgebeeld als paus met tiara, kruisstaf met drie dwarsbalken, palmtak, albe, pallium, boek, schriftrol of kerkmodel. Ook een wijwatervat komt voor, eventueel met een wijwaterkwast. Heel bekend is de voorstelling men een haan die driemaal kraaide toen Petrus Jezus verloochende na diens arrestatie. Daarnaar verwijst ook een zeldzame voorstelling met drie opgeheven vingers.
Petrus is patroonheilige van de gevangenisbewakers, vissers, schippers, sloten- en horlogemakers, smeden, metselaars en van tientallen andere beroepsgroepen. Hij werd aangeroepen tegen koorts, kinkhoest, onvruchtbaarheid, flauvallen en dieven. Petrus wordt vaak afgebeeld samen met Jezus, die hem de sleutel van de hemel aanreikt (de zogeheten sleuteloverdracht), of met de H. Paulus (met zwaard) omdat zij op dezelfde dag zouden zijn vermoord.
Ook hun feestdag is dezelfde:29 juni.