Isis en Valentina delen hun strijd voor hun gemeenschap
Colombianen op het platteland willen in vrede leven en genieten van de opbrengst van hun grond. Maar dat wordt hen moeilijk gemaakt. Grootschalige mijnbouw bedreigt vele gemeenschappen en hun leefomgeving. Isis (11) en Valentina (17) willen hun gemeenschap beschermen. Op de Duurzaamheidsschool van de Cinturón Occidental Ambiental leren ze over de lokale planten en dieren. Ze brengen de bedreigingen in kaart en ontdekken hoe ze mee zorg kunnen dragen voor hun gemeenschap en de natuur.
Mijnbouw en machtsmisbruik
Isis en Valentina wonen in La Liboriana, een dorp in Antioquia, een regio in het noordwesten van Colombia.
Hun gemeenschap wordt bedreigd door een groot mijnbouwproject. Onder de groene heuvels zit goud en meer dan 90% van de ondergrond werd al aan transnationale bedrijven in concessie gegeven. Nochtans is er in Tamesis een gemeentelijk akkoord dat mijnbouw verbiedt. Maar het mijnbouwbedrijf AngloGold Ashanti respecteert dit niet en doet verder.
Mijnbouw is enorm belastend voor mens en milieu. Het legt beslag op grondstoffen en verontreinigt de bodem en het water, met nefaste gevolgen voor de biodiversiteit en het welzijn van de lokale gemeenschappen. Hun omgeving wordt onleefbaar en hun rechten worden met de voeten getreden. Sociale leiders die voor de rechten van hun gemeenschap opkomen, worden gecriminaliseerd, bedreigd en zelfs vermoord.
In La Liboriana maakte het mijnbouwbedrijf misbruik van de coronacrisis om zijn positie in de gemeenschap te versterken. Het deelde voedsel uit en legde nieuwe avocadoplantages aan. De mijnbouw en de plantages zorgden, in combinatie met een gebrek aan alternatieve werkmogelijkheden, voor een toename van drugs, prostitutie en geweld. Het is als jong meisje niet fijn om over straat te wandelen.”
De gemeenschap die al erg verscheurd was over de komst van mijnbouw, blijft nog verdeelder achter.
Herwaardering van natuur
Maar dit is buiten de strijdvaardigheid van de Colombianen gerekend. De Cinturón Occidental Ambiental (COA), een collectief dat werd opgericht met de steun van CENSAT, verenigt jong en oud, uit verschillende gemeentes, in de strijd voor een gezonde en veilige leefomgeving. Ze maken misbruik zichtbaar en bundelen het verzet van de bevolking. Enkele keren per jaar organiseert de COA een duurzaamheidsschool. Hier kunnen kinderen en jongeren kennismaken met de grote verscheidenheid aan planten en dieren. Dit maakt dat ze zich meer verbonden voelen met de natuur en zich ontwikkelen tot actieve burgers die zich inzetten voor hun leefomgeving.
Valentina neemt al drie jaar deel aan de Duurzaamheidsschool, eerst als leerlinge en nu als begeleidster van andere jongeren. In 2020 werd ze verkozen als vertegenwoordiger. Ze sprak zich tijdens de gemeenteraad uit tegen de komst van mijnbouw en benadrukt de waarde van de natuur voor haar gemeenschap.
“Water is belangrijk voor mij omdat ik geloof dat mensen, bomen en dieren niet zonder kunnen leven. We moeten het water beschermen. Door bomen te planten en niet te vervuilen, maar ook door te voorkomen dat er mijnbouw komt die onze rivier vervuilt.”
“We moeten onze opvatting over de natuur veranderen. Het is geen hulpbron die we zomaar vrij kunnen gebruiken. Voor ons is de natuur iets dat leeft, iets dat voelt en iets waarmee we op een harmonieuzere manier willen samenleven, zonder het te vernietigen.”
UITDAGING Colombianen op het platteland willen in vrede leven en genieten van de opbrengst van hun grond. Maar de komst van mijnbouw en andere megaprojecten zorgen voor conflicten en hebben een negatieve impact op de natuur en biodiversiteit.
VERANDERING Colombianen op het platteland kennen hun rechten en weten zichzelf en hun grondgebied te beschermen. Ze hebben een stem in de toekomstplannen van hun dorp. Jongeren in het bijzonder spelen hierin een actieve rol.
Ingezonden door Hubert Franssen Fed. Voeren